ازدواج، قراراداد اجتماعی و حقوقی میان مرد و زن است که به اساس این قرارداد، زن و شوهر در طول زندگی‌ مشترک شان نسبت به یک‌دیگر تکالیف و مسوولیت دارند و از تعهدات قانونی نسبت به یکدیگر برخوردار اند. احترام متقابل ميان زوجين، درک تکاليف متقابله زن و شوهر و اعتقاد به زندگي با همي عمده مواردی اند که در قانون مدنی از آنها تحت عنوان «پیامد ازدواج» گفته شده است. انجام به موقع این دست تکالیف و پذیرش کامل این مسئولیت‌ها به زندگی مشترک زوج‌ها نفس تازه می‌بخشد و بالعکس، کوتاهی در انجام تعهدات و گریز از مسئولیت‌ها، بنیاد روابط زناشویی را سست و زندگی مشترک را در معرض فروپاشی قرار می‌دهد. در کشور نظیر افغانستان، در کنار معضل گریز از تعهدات و فرار از مسئولیت ها، ازدواج های شتاب زده است که با دست پاچگی زیاد صورت می‌گیرد و متاسفانه اکثریت این‌گونه ازدواج ها پایان غم انگیزی دارند. در ازدواج های شتاب زده ممکن (تاکید میکنم ممکن) است که پسر و دختر سن قانونی را تکمیل کرده باشد اما بدون در نظرداشت وضع مالی، حالت عاطفی و شرایط جغرافیایی که قانون به آن اشاره کرده، تصمیم به ازدواج گرفته اند اما در اسرع زمان رابطه زناشویی شان به بن بست مواجه شده و زمان از حرارت افتاده است. پرسش اساسی این است که چرا بسیاری از روابط عاطفی و زناشویی بعداز ازدواج از حرارت می افتد و زوج های جوان گرفتار روز مرگی می‌شوند و راه حل چی می‌باشد؟

داده های عینی و تجربی نشان می دهد که اکثر ازدواج های که با دست پاچگی انجام می‌شود، به همان نسبت که در اسرع وقت شکل می‌گیرد و داغ می‌شود، به زودی نیز از حرارت می‌افتد و از هم می پاشد.احتمالا عوامل متعدد و انگیزه های مختلفی در ایجاد تنش زناشویی که سر انجام منجر فروپاشی زندگی باهمی و یا دست کم باعث طلاق عاطفی در خانواده ها می‌گردد، نقش داشته باشند اما حد اقل در سالهای پسین « ازدواج های شتاب زده» در جامعه  افغانی تنش زناشویی را به حداکثر رسانده و روابط زناشویی زوج های جوان را فوق العاده لطمه زده است. اینجا از دو دلیل عمده که در واقع ترکیب از دلایل ریز و درشت زیادی اند را یادآوری می‌کنم که باعث نابودی زندگی زناشویی و یا دست کم منجر به طلاق عاطفی در زندگی مشترک زوج ها می‌گردد:

1. تغیر معیارات زوجین در گذر زمان

امروزه روابط عاطفی در میان زوج های جوان به همان میزان که در محدوده زمانی کم جان می‌گیرد و گرم می‌شود، به زودی نیز سرد می‌گردد و از هم می‌پاشد. بن‌ بست روابط عاطفی و زن و شوهری می‌تواند به عوامل متعددی نظیر پنهان کاری، خیانت همسر، دخالت خانواده ‌های زوجین، ناتوانی‌ جنسی، کمبود علاقه و عاطفه، بی‌ پروایی و بی ‌اعتمادی و یا فقر و بیکاری روز افزون مواردی از این دست، بستگی داشته باشد اما یکی از اصلی‌ترین عوامل از سرد شدن روابط عاطفی و فروکاست احساسات و هیجانات در زند‌گی زناشویی که سرانجام منجر به طلاق عاطفی می‌گردد، تغیر معیارات زوج ها در خصوص زندگی و زن زندگی است که به گمان غالب ماحصل ازدواج های شتاب زده می‌باشد. واقعیت این است که بسیاری از جوانان که تصمیم به ازدواج می‌گیرند، از روی ذوق زدگی زیاد، زندگی پس از ازدواج را کاملا رویایی و خالی از تعارضات فکری و اختلافات سلیقوی می‌دانند اما در زندگی پس ازدواج، درست زمانی‌که با واقعیت های اصلی زندگی مشترک مواجه می‌شوند، شماری از آنها ناخواسته به سوی دیگر خواهی کشیده می‌شوند که شبکه های اجتماعی نقش بزرگی در این پیش آمد دارد. امروزه که سوشیال میدیا بخش از زندگی انسان ها شده و خانواده ها به آن اعتیاد پیدا کرده است، عمده ترین وسیله‌ای تنش و آفت روابط زناشویی در زندگی مشترک زوجین محسوب می‌شود. از پیامد های منفی اعتیاد به شبکه ‌های مجازی، دست دادن حس مقایسه ‌ای به کاربران است که حقیقتاً عواقب ناگواری روی اذهان توده‌ ها و علی ‌الخصوص زوج‌ های جوان که با مشکلات مالی و عاطفی سر دچار اند و زند‌گی مشترک دست ‌و پا شکسته دارند، می داشته باشد. بیشتر از زوج های معتاد به سوشیال میدیا تحت تاثیر شماری زیر نام سلیبریتی‌ های فیسبوک و انستاگرام می‌روند و سپس حس می‌‌کنند آن‌ ها در موقعیت اجتماعی بهتر از همسر او (مرد یا زن) قرار دارد. غرق شدن در فضاهای مجازی باعث می‌شود که زن و شوهر ناخود آگاه جذب ثروت و شیک‌ پوشی عده‌ای دیگر شوند و همسرشان را فراموش و به تعهدات که نسبت به یکدیگر دارند دلچسپی نشان ندهند.

2. گیر افتادن در لجن زار روز مرگی  و یک نواختی

بیشتر از رابطه های عاطفی با احساسات و هیجانات قوی و رویدادهای شیرین ستارت می‌خورد اما زوج های جوان در گرم نگهداشتن آن که خود چالش بزرگ محسوب می‌گردد، ناتوان اند. روزهای اول زندگی مشترک با توجه به اینکه طرف مقابل جنبه ها و خصلت های ناشناخته بسیاری دارند، بیشتر جلب توجه می‌کند اما با گذشت زمان قسما همه چیز عادی می‌گردد. چون عشق و احساسات در زندگی انسانها فوق العاده آسیب پذیر است و زمانی که مراقبت جدی از آنها صورت نگیرد از شور و هیجان می‌افتد و در گذر زمان از زوج ها یک جفت انسان عصبی و کم تحمل می‌سازد که بسیاری مواقع مرز بین انتقاد و خصومت را نمی توانند تشخیص بدهند و تفاوت سلیقه ها، ایده ها و عقاید برای آنها به درد سری بزرگ مبدل می‌گردد. در چنین وضعیتی نامطلوب، زندگی زنا شویی عرصه رقابت برای زوجین می‌گردد و دو جانب  مدام کار و کمکی که در گذشته ها برای همدیگر انجام داده را به رخ شان می‌کشند که این مورد از اساس اشتباه است. و افزون بر این‌ها، زوجین موقعی که با مشکلات جدیدتر و بزرگ تری سر دچار می‌گردند، دنبال راه حل نمی‌گردند بل یکدیگر را متهم و به نق زنی روی می‌آورند که بدون شک انتقادهای مداوم آسیب جبران ناپذیری به رابطه‌ها می‌زند. در چنین حالت بلا تکلیفی، اصل صداقت و تعهد جایش را به دروغ و پنهان کاری می‌دهد و خانواده که کانون طراوت، خوشحالی و امید است تبدیل به یک سرپناه بی روح می‌گردد. و سر انجام، دوام این هرج و مرج و نابسامانی ها و کوتاهی در انجام تعهدات قانونی زوجین و گریز از مسوولیت و تکالیف، روابط زناشویی را در معرض فروپاشی و زند‌گی مشترک را در لبه‌ی پرتگاه قرار می‌دهد.

جمع بندی

ازدواج به عنوان مهمترین رخداد زندگی نیازمند بلوغ جسمی، جنسی، عاطفی و به همین منوال، داشتن استقلالیت مالی است. جوانان الزاما برای اینکه زندگی ایدیال و بدون تنش داشته باشند، باید فهم و درک نسبی از زندگی مشترک را فرا گیرند و زندگی پس ازدواج را خیالی و آرمانی فکر نکنند. قطعا تعجیل در امر ازدواج اشتباه و تصمیم  به طلاق اشتباه مضاعف است. تفریق وجدایی هرچند در شرایط دشوار می‌تواند یک راه حل باشد اما هیچگاهی نمی تواند معقول و پسندیده باشد. به منظور پیشیگیری از طلاق، لازم است جوانان بیشتر در گزینش شرکای زندگی شان صبور باشند و در زندگی پس از ازدواج شان، در خصوص تمامی داد و ستد و خاصتا در استفاده از شبکه های مجازی که سو ظن و بدگمانی را بوجود می‌آورد، محتاط باشند. احیانا زوج ها اگر در زندگی زناشویی شان به بن بست عاطفی و یا گرفتار روز مرگی و یک نواختی می شوند بجای انتقاد و اعتراض از جانب مقابل و بجای اینکه به پایان دادن رابطه فکر کنند، ساعات مشخص را برای تبادل نظر جهت رفع مشکلات و گرفتاری های شان اختصاص دهند تا بتوانند از این طریق وضعیت نامطلوب پیش آمده را به درستی مدیریت و زندگی مشترک شان را از حالت یک نواختی خارج کنند.

---

موضوعات مشابه

انجمن فرهنگی کاتب در دنمارک با حمایت DRC در تطبیق پروژه های عمرانی و آموزشی در افغانستان چگونه عمل کرده است؟! درخشش از میان آواره گی و مهاجرت اعتیاد؛ چالش کشنده و خاموش